ทำความรู้จักกับประเภทของโลงศพ และเอกลักษณ์ที่ควรอนุรักษ์

สิ่งที่จำเป็นในงานศพ มีอยู่มากมายหลายองค์ประกอบ ไม่ว่าจะเป็น สถานที่จัดงาน การ์ดเชิญแขกเพื่อมาร่วมงาน พวงหรีด ดอกไม้ที่ใช้ประดับตกแต่ง รวมไปถึงโลงศพ ที่จะต้องใช้บรรจุร่างของผู้เสียชีวิตตลอดพิธีการ จนกระทั่งขั้นตอนในการเผา ดังนั้นโลงจึงเปรียบเสมือนบ้านหลังสุดท้าย ก่อนที่สังขารเหล่านั้นจะกลายเป็นผุยผงนั่นเอง เพราะฉะนั้นวันนี้เราจะพาทุกคนไปทำความรู้จักกับโลงชนิดต่าง ๆ เพราะเราทุกคนต่างต้องได้ใช้ไม่วันใดก็วันหนึ่งนั่นเอง

ประเภทของโลงศพตามการใช้งาน

โลงศพที่เราเห็นได้ทั่วไปนั้น มีรูปแบบและลักษณะของโลงศพมากมาย ซึ่งถ้าจะจำแนกตามประเภทของการใช้งาน สามารถแบ่งออกเป็น 3 ประเภท คือ โลงศพแบบนั่ง โลงศพแบบนอน และโลงศพสามส่วน ซึ่งจะมีความแตกต่างและจุดประสงค์ในการใช้งานแตกต่างกันออกไป โดยจะมีรายละเอียดดังนี้

โลงศพแบบนั่ง

โลงศพแบบนั่ง หรือโลงนั่งเป็นโลงศพที่ฐานโลงเป็นรูปสี่เหลี่ยมจัตุรัส ทรงสูง โดยปากโลงจะมีการผายออกเล็กน้อย ดังนั้นเมื่อมองครั้งแรกเราจะรู้สึกว่าตัวโลงคล้ายกับรูปทรงสี่เหลี่ยมคางหมู ฐานโลงกว้างยาวประมาณ ด้านละ 65 เซนติเมตร ปากโลงเป็นรูปสี่เหลี่ยมจัตุรัส ขนาด กว้าง ยาว ด้านละ 70 เซนติเมตร (ขนาดของโลงนั่งขึ้นอยู่กับการออกแบบ) โดยโลงศพแบบนั่งเวลาบรรจุศพจะจัดศพให้นั่งทรงเข่าพนมมือขึ้น 

มักจะใช้ในชนชั้นสูงหรือที่เรียกอีกชื่อว่า โกศ เราจะคุ้นเคยกันดีตามงานพระราชพิธีต่าง ๆ เพราะนิยมนำมาใช้บรรจุพระบรมศพ พระมหากษัตริย์ พระบรมราชินี และพระบรมวงศ์ หรือในบางกรณีโลงนั่งแบบนี้ก็จะมีการพระราชทานให้สำหรับศพข้าราชการผู้มีบรรดาศักดิ์สูง และที่จะต้องบรรจุศพในท่านั่งแบบนี้ เพราะมีความเชื่อว่า เป็นท่าที่คล้ายคลึงกับท่านั่งสมาธิ และท่าแรกเริ่มของการที่อยู่ในครรภ์มารดา และยังเป็นการส่งดวงวิญญาณกลับสู่สรวงสวรรค์อีกด้วย

โลงศพแบบนอน

โลงศพในลักษณะนี้ เป็นโลงศพที่เราจะคุ้นหน้าคุ้นตากันดี เพราะนิยมใช้โดยทั่วไป ซึ่งโลงศพแบบนอนโดยส่วนใหญ่จะมีลักษณะเป็นรูปทรงสี่เหลี่ยมผืนผ้า การตกแต่งด้านนอกและด้านในก็จะแตกต่างกันไปตามความต้องการ หรือความเชื่อของแต่ละศาสนา เช่นมีการใช้ดอกไม้ประดับ มีการใช้หลอดไฟเพื่อเพิ่มความสวยงาม มีการต่อจั่วทำเป็นวิหารจำลองสรวงสวรรค์ เป็นต้น โดยการเลือกโลงนอนให้เหมาะสมกับร่างของผู้เสียชีวิตก็มักจะต้องวัดตามส่วนสูง หรือมีการสั่งทำโลงขึ้นมาใหม่เพื่อให้พอดีกับขนาดตัวนั่นเอง

โลงศพแบบสามส่วน

โลงศพแบบสามส่วน เป็นโลงที่มีลักษณะผสมผสานระหว่างโลงนั่งกับโลงนอน ฐานโลงเป็นรูปสี่เหลี่ยมผืนผ้า ปากโลงผายออกเล็กน้อย เวลาบรรจุศพจะวางศพกึ่งนั่งกึ่งนอน โดยโลงศพประเภทนี้จะนิยมใช้กับผู้สูงอายุหรือผู้สูงศักดิ์เท่านั้น ไม่นิยมใช้กับงานศพของชาวบ้านทั่วไป เพราะมีวิธีการทำโลงศพที่ค่อนข้างยากและละเอียดกว่าโลงศพทั่วไป

โลงศพแบบนอน

ประเภทของโลงศพแบ่งตามลักษณะภายนอก

โลงศพแบบแบบมาตรฐาน

โลงศพแบบมาตรฐาน เป็นโลงศพในรูปแบบที่นิยมใช้ทั่วไป มีความเป็นมาตรฐานคือไม่ได้มีลูกเล่นอะไรมากนัก เน้นการใช้งาน โดยตัวโลงศพจะมีขนาดความกว้างประมาณ 20 นิ้ว ความยาวของโลงศพ 185 cm ความสูงของโลงศพ 65 cm ซึ่งเป็นขนาดของโลงศพแบบมาตรฐาน แต่ทุกคนก็ยังสามารถเลือกขนาดของโลงศพที่แตกต่างไปจากนี้ได้ ขึ้นอยู่กับร้านที่ให้บริการด้วย

โลงศพแบบคลาสสิก

โลงศพแบบคลาสสิก เป็นโลงศพทรงสี่เหลี่ยมผืนผ้าส่วนใหญ่จะมีการออกแบบให้มีความคลาสสิก ดูดี ภายในบุผ้าพลาสติกกันการรั่วซึมและบุทับด้วยผ้าต่วนสีมันวาว เป็นโลงศพที่มีลักษณะของตัวโลงเป็นฐานสามชั้น และนิยมใช้ไม้สักที่มีความแข็งแรง

โลงศพแบบสั่งทำพิเศษ

เนื่องจากในบางครั้งรูปร่างของผู้เสียชีวิต หรือความต้องการของครอบครัว อาจจะไม่สามารถใช้งานโลงศพในแบบปกติได้ ดังนั้นการใช้งานโลงศพแบบสั่งทำ ก็จะสามารถตอบโจทย์ลูกค้าได้ดีมากกว่า โดยทั่วไปร้านทำโลงศพก็จะมีบริการนี้สำหรับใครที่ต้องการเลือกแบบ วัสดุ และขนาด ที่เฉพาะเจาะจงได้ด้วย

โลงศพแบบจีน

โลงศพแบบจีน จะมีลักษณะที่เป็นจุดเด่น ซึ่งแตกต่างไปจากโลงศพสี่เหลี่ยมทั่วไป โดยจะเป็นโลงทรงจีน หรือที่รู้จักกันในชื่อ โลงทรงจำปา สามารถผลิตจากไม้ได้หลากหลาย เช่น ไม้สักแท้เป็นต้น นิยมนำไม้มาทาด้วยสีดำ สีแดง หรือสีเหลือง ภายในบุผ้าพลาสติกกันการรั่วซึม และบุทับด้วยผ้าต่วนสีมันวาว ภายนอกประดับด้วยลายกนกแบบจีนเพื่อความงดงาม

โลงศพแบบคริสต์

โลงศพแบบคริสต์ที่นิยมใช้โดยทั่วไปจะมีทั้งทรงสี่เหลี่ยมและหกเหลี่ยม ทำจากไม้สักหรือไม้ปาติเกิ้ล รอบตัวหีบศพติดที่จับและไม้กางเขน มีความแตกต่างจากโลงศพไทยทั่วไป สามารถเพิ่มลวดลายอื่น ๆ ตามที่ต้องการได้ เช่น ไม้กางเขน นักบุญ พระเยชู และนักพิราบขาว เป็นต้น

โลงปรับอากาศ

เป็นทางเลือกใหม่ให้กับการบรรจุร่างลงโลงศพ เนื่องจากโลงปรับอากาศจะสามารถรักษาสภาพของศพเอาไว้ได้เป็นอย่างดี เหมาะสำหรับประเทศที่มีอากาศร้อนอย่างบ้านเรา แต่ต้องตั้งศพสวดอภิธรรมหลายคืน ดังนั้นจึงมีคนจำนวนไม่น้อยหันมาใช้งานโลงเย็นกันมากขึ้น นอกจากนี้ยังมีการถวายโลงเย็น เพื่อให้วัดใช้กับผู้ที่ขาดแคลนทุนทรัพย์ในการจัดงานศพ โดยเชื่อว่าการบริจาคโลงปรับอากาศหรือโลงเย็นถวายวัดจะเป็นการช่วยเสริมความร่มเย็นให้กับตนเองและครอบครัวด้วย

โลงศพแบบมอญ

การทำโลงศพมอญ เป็นการทำโลงศพโดยจำลองวิมานทองบนสรวงสวรรค์ เป็นงานศิลปะชั้นสูงของชาวไทยเชื้อสายมอญ ถือได้ว่าเป็นโลงศพที่ม่ความสวยงามเป็นอย่างมาก โดยด้านหน้าและด้านหลังจะมีลักษณะเป็นรูปวิมานหรือปราสาทเรือนยอด ขึ้นอยู่กับการออกแบบ และตัวโลงมักจะประดับด้วยลายมอญปิดทอง เจาะเป็นช่องหน้าต่าง 3 ช่อง ฝาลองโลงทำเป็นยอดปราสาทตามความเชื่อ โดยมีลักษณะเป็นหลังคาที่ซ้อนกันหลายชั้น

โลงศพแบบคริสต์

หลังจากอ่านบทความนี้กันจบแล้ว ทุกคนน่าจะได้เห็นถึงความแตกต่างของโลงศพแต่ละแบบว่าเป็นยังไง ซึ่งทั้งหมดนี้เป็นเพียงตัวอย่างของโลงศพเท่านั้น ทั้งนี้ทั้งนั้นขึ้นอยู่กับความต้องการของแต่ละคนว่าต้องการใช้งานโลงศพประเภทใด ซึ่งต่างก็มีจุดประสงค์ที่แตกต่างกันไป ไม่ว่าจะด้วยความแตกต่างทางด้านการนับถือศาสนาหรือความเชื่ออื่น ๆ ก็ตาม ทางเราร้านพวงหรีด testhum หวังว่าบทความเรื่องนี้จะเป็นตัวช่วยที่ดีในการเลือกโลงศพ

พิธีฌาปนกิจคืออะไร ? พร้อมย้อนรอบประวัติของการเผาศพในสมัยก่อน