กว่าจะมาเป็นพวงหรีดมีขั้นตอนและวิธีการทำอย่างไรบ้าง

พวงหรีดไม่ได้เป็นเพียงสิ่งของที่ใช้เพื่อแสดงความอาลัย เมื่อเสร็จงานก็ต้องถูกทิ้งให้กลายเป็นขยะเท่านั้น แต่พวงหรีดเป็นอีกหนึ่งภูมิปัญญา เป็นงานฝีมือที่มีความละเอียดประณีต ทั้งยังจำเป็นจะต้องใส่ใจในทุกขั้นตอนของการจัดทำ ไม่ว่าจะการเลือกดอกไม้หรือสีที่เหมาะสม เพราะเวลาของการอำลาลัยนั้นเป็นช่วงเวลาที่สำคัญสำหรับใครหลายคน ดังนั้นในบทความนี้จะพาทุกคนมาทำความเข้าใจว่ากว่าจะออกมาเป็นพวงหรีดดอกไม้สดสวยๆ สักชิ้นหนึ่งได้ จำเป็นจะต้องทำอย่างไรบ้าง

ขั้นตอนการทำ

การทำให้ชิ้นงานมีความสวยงาม และสามารถใช้เพื่อสื่อความหมายมงคลในการส่งวิญญาณของผู้ที่จากไปเป็นครั้งสุดท้ายนั้น ในความเป็นจริงก็ไม่ได้มีการกำหนดตายตัว เนื่องจากงานฝีมือดังกล่าวมักจะขึ้นอยู่กับความสามารถและประสบการณ์ของผู้จัดทำเอง แต่จะมีขั้นตอนพื้นฐานซึ่งส่วนใหญ่แล้วมักจะต้องมีการใส่ใจในรายละเอียดที่คล้ายคลึงกันอยู่บ้าง ดังนี้

1. เลือกดอกไม้ที่จะใช้

หลังจากที่จะต้องมีการทำพวงหรีดแล้วนั้น ไม่ว่าจะเป็นพวงหรีดดอกไม้สดที่จะต้องใช้ไม้ดอกชนิดต่าง ๆ เป็นองค์ประกอบหลัก หรือจะเป็นพวงหรีดเครื่องใช้ที่มีดอกไม้เล็กน้อยตกแต่งเพิ่มเติม ขั้นตอนแรกที่ผู้จัดทำจะต้องใส่ใจก็คือการเลือกชนิดของดอกไม้ที่จะนำมาใช้ เพราะอย่างที่รู้กันดีว่าดอกไม้บนโลกเรานั้นมีอยู่หลายชนิด ซึ่งดอกไม้แต่ละชนิดต่างก็มีข้อดีและมีความหมายซ่อนอยู่ในตัวของมันเอง ดังนั้นเพื่อเป็นการสื่อสารแสดงความอาลัยกับผู้ที่จากไปได้ดีที่สุด จึงจำเป็นจะต้องพิจารณาความหมายของดอกไม้งามแต่ละชนิดที่จะนำมาใช้ ทั้งยังจะต้องเลือกดอกไม้ที่มีความทนทาน ไม่เหี่ยวเน่าเร็ว เหมาะสมกับเกียรติและคุณความดีที่ผู้เสียชีวิตได้กระทำมา

นอกจากนั้นสีรวมทั้งการออกแบบของผลิตภัณฑ์ ก็เป็นสิ่งที่จะสร้างความจดจำ รวมทั้งเพิ่มคุณค่าทางจิตใจให้กับงานได้เป็นอย่างมาก เพราะฉะนั้นในทุก ๆ องค์ประกอบจึงจำเป็นจะต้องวางแผน คัดเลือกสี ประเภท ขนาด และของตกแต่งประกอบร่วมด้วย เพื่อทำให้พวงหรีดนั้นมีความสมบูรณ์แบบมากขึ้นไปอีกด้วยนั่นเอง

2. วางโครงพวงหรีดและประกอบชิ้นงาน

อีกหนึ่งองค์ประกอบที่จะขาดไปไม่ได้เลยก็คือการวางโครงของตัวพวงหรีด เพื่อกำหนดรูปร่างว่าจะสร้างสรรค์พวงหรีดให้ออกมาในรูปแบบไหน โดยในปัจจุบันรูปร่างของพวงหรีดก็ไม่ได้มีการกำหนดตายตัว ขึ้นอยู่กับความต้องการและความชำนาญของแต่บุคคล ซึ่งส่วนใหญ่ก็มักจะใช้เป็นรูปวงกลม วงรี หยดน้ำ เป็นต้น และวัสดุที่มักจะเอามาทำเป็นโครงก็จะเลือกใช้วัสดุธรรมชาติ อย่างสิ่งที่เรียกว่า ‘โครงฟาง’ ซึ่งในอดีตเป็นสิ่งที่หาได้ทั่วไปตามนาข้าว แต่ในปัจจุบันไม่นิยมเพราะฟางไม่อุ้มน้ำและมีความลื่น จึงเปลี่ยนมาใช้วัสดุจากต้นกกทรงกระเทียมแทน เพราะสามารถกักเก็บน้ำได้ดี ทั้งยังมีผิวสัมผัสนิ่ม ยืดก้านดอกไม้ให้อยู่กับโครงได้ดีกว่า 

3. สลักหรือติดถ้อยคำแสดงความอาลัย

สำหรับการแสดงความอาลัยโดยการใส่ข้อความลงไป ในบางประเทศหรือบางศาสนาอาจจะไม่ได้พบเห็นกันได้ แต่สำหรับชาวพุทธในประเทศไทยจะคุ้นเคยกันดีกับรายละเอียดเล็กน้อยในส่วนนี้ ที่หลายคนอาจจะไม่เคยนึกสนใจเลยก็ได้ว่าทำไมพวงหรีดส่วนใหญ่จะต้องมีข้อความเหล่านั้นติดไว้ด้วย ซึ่งประโยชน์ของการที่มีถ้อยคำเหล่านี้นอกจากจะเป็นการบอกว่าพวงหรีดจากความรักและอาลัยนี้ส่งมาจากใคร ก็ยังเป็นเสมือนแสดงความเคารพและให้เกียรติผู้ที่จากไป เสมือนเป็นการสื่อสารกันในครั้งสุดท้ายของชีวิตนั่นเอง

และเพราะการทำพวงหรีดให้ดีการปักดอกไม้สดนั้นเป็นงานที่ละเอียดและถือได้ว่าเป็นงานฝีมือที่ควรค่าแก่การอนุรักษ์ ไม่ต่างกับวิชาการจัดดอกไม้ การร้อยมาลัย หรือการแกะสลัก ดังนั้นในปัจจุบันเราจะสามารถพบเห็นสถาบันที่เปิดสอน รวมทั้งให้ความรู้ในเรื่องของการจัดพวงหรีดและความสำคัญของพวกมันกันได้ทั่วไป เพราะเราไม่มีทางรู้เลยว่าคุณค่าของสิ่งของที่เดินทางผ่านประวัติศาสตร์อันยาวนาน และเป็นหนึ่งในหัวใจสำคัญของช่วงเวลาสุดท้ายในชีวิตนี้จะถูกลืมเลือนไปเมื่อไหร่